Notatnik Fana Starych Komputerów
 


Schneider EuroPC

Komputer 11/88 - Schneider EuroPC

      Szybki rozwój podzespołów elektronicznych i rosnąca popularność komputerów standardu IBM PC spowodowała osłabienie zainteresowania 8-bitowymi komputerami domowymi. Różnica w cenie między podstawową wersją komputera zgodnego z IBM PC a wyposażoną w stację dyskową komputera 8-bitowego stała się obecnie tak mała, że wielu domowych użytkowników wybiera sprzęt najpopularniejszego standardu. Do przejścia od wysłużonego komputera domowego do domowego komputera profesjonalnego zachęca także łatwo dostępne, różnorodne oprogramowanie o wysokiej jakości i szereg tanich urządzeń peryferyjnych wzbogacających samą maszynę. W tym miesiącu testujemy taki udomowiony komputer profesjonalny. Jest nim najnowszy produkt firmy Schneider - komputer EUROPC. Komputer EUROPC otrzymaliśmy do testowania od pana Wojciecha Makomaskiego, właściciela firmy Universal-Exima, Stuttgarter Platz 6, 1000 Berlin 12, tel. 030/3247024, tlx. 186840. Dziękujemy!
      Firma Schneider znana była do niedawna z produkcji i sprzedaży komputerów wspólnie z angielską firmą Amstrad. W tandemie tym Amstrad miał pozycję wiodącą i narzucał profil produkcji. Z początkiem tego roku nastąpił rozdział firm. Każda prowadzi obecnie własną politykę produkcji i sprzedaży.
      Komputer EUROPC powstał w biurach konstrukcyjnych firmy Schneider z myślą o tych, którzy wykorzystują komputer do pracy w domu lub którym nie wystarczają możliwości komputerów domowych, a nie chcą angażować zbyt wielu środków w zakup lepszej maszyny.
      EUROPC to dwa pudełka. W pudelku z komputerem znajdujemy dwie części: klawiaturę i zasilacz sieciowy. W drugim znajduje się monitor. Rozpakowując i rozstawiając urządzenie odnosi się wrażenie, że mamy do czynienia z dobrze znanym komputerem Schneider (Amstrad) CPC 6128 - osobny monitor, a w obudowie klawiatury cała elektronika i napęd dyskowy. Jedyną różnicą jest osobny zasilacz sieciowy (w CPC 6128 umieszczony był w monitorze). Na tym jednak podobieństwo się kończy. Mamy przed sobą - co potwierdził test - dobrą kopię standardu IBM PC.
      Obudowa
      Komputer umieszczony jest w obudowie wykonanej z jasnopopielatego tworzywa sztucznego. Jest ona niewiele wyższa (ok. 3 cm) i dłuższa (ok. 12 cm) od typowej klawiatury typu AT. Na górnej powierzchni umieszczono klawisze, a na przedniej ściance frontowej (z prawej strony klawiatury) szczelinę dla dyskietek 3,5-calowego napędu dyskowego. W tylnej ściance obudowy znajdują się wszystkie złącza interfejsów, jakie wbudowano w komputerze. Tam też ulokowano wyłącznik zasilania komputera.
      Klawiatura
      W komputerze EUROPC zastosowano klawiaturę typu AT. Nie jest jednak ona typowym przykładem takiego układu. Różnica polega na umieszczeniu klawiszy funkcyjnych. W typowej klawiaturze typu AT jest ich 10 i umieszczone są po lewej stronie zestawu klawiszy literowych w dwóch słupkach. W EUROPC klawisze funkcyjne umieszczone są nad klawiszami liter i cyfr i stanowią dodatkowy rząd. Klawiatura EUROPC posiada dwa dodatkowe klawisze funkcyjne F1l i F12. Opis i układ klawiszy liter zgodny jest z normami niemieckimi. Z klawiatury można wprowadzać bez żadnych trudności znaki charakterystyczne dla alfabetu niemieckiego. Ponieważ w układzie niemieckiej klawiatury nie występują znaki ^, {, }, [, ], ~, @, :, \, które występują w układzie klawiatury amerykańskiej i bardzo często używane są przy pracy z systemem operacyjnym i wieloma programami pochodzenia amerykańskiego, niektóre klawisze mają dodatkową, trzecią funkcję - wprowadzania brakującego znaku (sekwencja: Alt, Ctrl i klawisz z trzecią funkcją). Dodatkowo klawiaturę wyposażono w możliwość "zimnego" zerowania komputera (reset sprzętowy). Użycie sekwencji Alt, Ctrl i Back Space powoduje start komputera łącznie z testowaniem interfejsów i pamięci operacyjnej. Dodatkowe funkcje klawiatury nie mają wpływu na jej normalną pracę. Wielkość klawiszy i ich kształt jest typowy dla klawiatur komputerów zgodnych ze standardem IBM. Klawiatura pracuje poprawnie bez zacięć i przekłamań, nie występuje zbyt szybkie powtarzanie funkcji naciśniętego klawisza. Siła niezbędna do naciskania klawiszy jest niewielka, co umożliwia dość szybkie pisanie.
      Płyta główna komputera
      Cały układ elektroniczny EUROPC umieszczono na jednej płycie drukowanej. Zastosowano procesor Intel 8088 taktowany zegarem o częstotliwości 4,77, 7,15 i 9,54 MHz. Częstotliwość zegara taktującego przełączana jest programowo podczas konfigurowania maszyny lub z klawiatury - sekwencją klawiszy Alt, Ctrl i - lub +.
      Procesor współpracuje z pamięcią operacyjną RAM o pojemności 512 KB (16 układów 41256) i pamięcią ROM o pojemności 16 KB. Pamięć ROM zawiera procedury BIOS oraz procedury dodatkowych funkcji klawiatury, program konfigurujący (SET UP), program generujący kody znaków narodowych języka używanego przez posiadacza komputera. Na płycie elektroniki umieszczono sterownik dyskowy umożliwiający sterowanie napędami dyskietek elastycznych o średnicy 5,25 i 3,5 cala oraz dwoma napędami dysków twardych o pojemności do 33 MB każdy. W komputerze zastosowano jeden napęd dyskietek o średnicy 3,5 cala. Napęd może zapisywać do 720 KB informacji (80 ścieżek po 9 sektorów 512-bajtowych) na dyskietce. Umieszczone w tylnej ściance komputera złącze pozwala na dołączenie jednego napędu dyskietek elastycznych. Napędem zewnętrznym może być stacja dla dyskietek 3,5- lub 5,25-calowych o gęstości zapisu 40 lub 80 ścieżek.
      Płyta główna komputera zawiera także podwójny sterownik monitora graficznego. Zależnie od wyboru, sterownik może sterować monitorem kolorowym według standardu kolorowej karty graficznej (CGA) lub monitorem monochromatycznym zgodnie z kartą Hercules. Standardowo komputer wyposażony jest w monitor dla karty Hercules. Sterownik graficzny komputera nie posiada wyjścia zespolonego sygnału wizyjnego dla monitora sterowanego kartą CGA. Dołączony monitor musi posiadać wejście RGB zgodne z kartą CGA.
      Na płycie elektroniki umieszczono także interfejs równoległy standardu Centronics dla drukarki, interfejs szeregowy typu RS 232 C do podłączenia modemu telefonicznego, plotera, myszki, układów transmisyjnych itp. Dodatkowo umieszczono także interfejs dla joysticka i myszki typu "internal" zgodnej ze standardem Microsoft.
      Monitor
      W komputerze EUROPC zastosowano monitor zapewniający wyświetlanie obrazu o rozdzielczości 720 na 350 punktów i przekątnej ekranu 12 cali. Monitor posiada żółtą (amber) barwę luminoforu wyświetlającego znaki. Powierzchnia ekranu jest matowa, co zabezpiecza przed odbijaniem światła z innych źródeł. Czytelność i jakość obrazu jest bez zarzutu. Monitor pracuje bezdźwięcznie w odróżnieniu od większości monitorów komputerów pochodzenia dalekowschodniego.
      Zasilacz
      Zasilacz sieciowy to odrębne, dość pokaźnych rozmiarów pudełko. Dostarcza on wszystkich niezbędnych napięć. Konstrukcja i elementy zasilacza Są tak dobrane, że nawet po wielu godzinach pracy nie jest on gorący, mimo iż nie posiada chłodzącego wentylatora. Jedynym mankamentem urządzenia jest zastosowanie sztywnych i dość krótkich przewodów łączących zasilacz z komputerem i gniazdem sieci zasilającej.
      Oprogramowanie i literatura
      Wraz z komputerem producent dostarcza dyskietkę z systemem operacyjnym MS-DOS w wersji 3.30 oraz interpreterem języka GW-Basic w wersji 3.30. Oprócz tego użytkownik otrzymuje pełną aplikację programu Microsoft Works. Do dyskietek dołączone są bardzo starannie wydane książki - instrukcje pozwalające nauczyć się korzystać z całego dostarczanego oprogramowania.
      Test
      W czasie pracy z komputerem EUROPC sprawdziłem działanie interfejsów, poprawność pracy różnych programów, pracę sterownika wizji, sterownika napędów dyskowych oraz możliwości rozbudowy maszyny.
      Po wczytaniu z dyskietki systemu operacyjnego lub bezpośrednio po uruchomieniu komputera można wywołać z pamięci ROM program konfigurujący (SET UP). Służy do tego celu kombinacja klawiszy Alt, Ctrl i ESC. Po naciśnięciu ich jednocześnie na ekranie monitora pojawia się lista przewidywanych przez producenta możliwości pracy komputera. Użytkownik może ustawić datę i czas oraz zadeklarować współpracę z dodatkowym napędem dyskietek elastycznych, dyskiem twardym, rodzajem monitora i sterownika ekranowego. Można określić gęstość zapisu wykorzystywanych napędów dyskietek a tajże wybrać wersję językową klawiatury. Standardowo klawiatura Jest zgodna z niemieckimi normami. Użytkownik może wybrać klawiaturę typu ASCII (wersja amerykańska), typu francuskiego, włoskiego, szwedzkiego, duńskiego, angielskiego lub hiszpańskiego. Zadeklarowanie typu klawiatury powoduje generowanie przez odpowiednie klawisze (opisane w instrukcji) znaków narodowych odpowiadających językowi wybranej klawiatury. Program SET UP zależnie od wybranej wersji klawiatury opisany jest na ekranie w języku niemieckim (dla klawiatury niemieckiej), po francusku (dla francuskiej) i po angielsku dla pozostałych wersji. Po zadeklarowaniu wybranych możliwości naciśnięcie klawisza Enter powoduje wpisanie danych do pamięci RAM zegara czasu astronomicznego, którego działanie podtrzymywane jest baterią i gwarantowane przez okres trzech lat. Nie ulegają więc one zniszczeniu po wyłączeniu komputera z sieci i służą do ustalania konfiguracji w czasie startu systemu.
      Działanie interfejsu równoległego (Centronics) i szeregowego (RS 232) podczas testu było poprawne. Druk tekstów i grafiki odbywał się bez zakłóceń. Możliwe było sterowanie wszystkimi funkcjami typowych drukarek i ploterów. Interfejs szeregowy wykorzystałem do transmisji danych między komputerami i do sterowania modemu telefonicznego. Funkcjonował bez zarzutu. Do łącza szeregowego dołączałem także myszkę, jej działanie także było zgodne z oczekiwaniami.
      Komputer EUROPC wyposażony jest w podwójny sterownik wizji (kolorowa karta graficzna lub karta Hercules). Sterownik pracuje poprawnie dla każdego typu karty. Monitor dołączony do komputera przeznaczony jest dla karty Hercules. Nie może współpracować z kartą CGA. Gdy zachodzi potrzeba użycia karty CGA, użytkownik musi posiadać drugi monitor. Monitor dla karty CGA musi posiadać wejście typu RGB. Innego monitora nie uda się podłączyć (np. Neptun 156), ponieważ komputer nie ma wyjścia zespolonego sygnału wizji. Współpraca sterownika CGA z monitorem kolorowym jest prawidłowa, kolory wyświetlane poprawnie, zachowana jest skala szarości obrazu monochromatycznego.
      Producent przewidział stosowanie dodatkowych stacji dyskietek, szczególnie 5,25 cała, w jakie wyposażona jest większość pracujących komputerów standardu IBM PC. Dołączenie takiej stacji pozwała na łatwe przenoszenie oprogramowania na dyskietki 3,5 cała stosowane w EUROPC. Komputer wyposażony jest w złącze dla dodatkowych napędów dyskowych. Dołączenie firmowej dodatkowej stacji dyskietek nie stanowi problemu. Po połączeniu przewodów należy wywołać z pamięci ROM program konfigurujący i zgłosić konieczność pracy z dodatkowym napędem. W programie SET UP deklaruje się także gęstość zapisu dodatkowej stacji dyskietek. Po zapisaniu danych w pamięci RAM i ponownym uruchomieniu komputera dodatkowy napęd jest widziany przez system operacyjny.
      Dołączenie dodatkowej stacji dyskietek innej niż oferowana przez producenta jest możliwe, ale w warunkach naszego rynku nie jest to operacja prosta. Wykonanie przewodu połączeniowego nie nastręcza żadnych kłopotów. Instrukcja obsługi zawiera dokładne opisy wszystkich stosowanych złączy. Kłopotem będzie zasilanie dodatkowej stacji. Złącze komputera umożliwia zasilanie tylko układów elektronicznych dodatkowego napędu (+ 5V). Zasilacz komputera nie ma wyprowadzonych podłączeń dla napięć zasilających silniki dodatkowej stacji. Korzystanie z zewnętrznej stacji wymagać będzie budowy dodatkowego zasilacza lub przeróbki zasilacza komputera.
      Producent przewidział możliwości rozbudowy sprzętowej komputera. EUROPC wyposażony jest w jedno gniazdo dla dodatkowej karty rozszerzenia. Niestety w komputerze jest mało miejsca i złącze to może być wykorzystane do podłączenia małej karty (1/4 długości karty normalnej). W czasie testu podłączyłem kartę Handy Scannera (mała karta), która zmieściła się bez trudu. Karta i sam skaner pracowały poprawnie. Przy podłączaniu innych kart musiałem wyjmować płytę elektroniki z obudowy. Takie działanie jest nie do przyjęcia (może być przyczyną uszkodzenia maszyny) w normalnej pracy komputera w domu. Wyjęcie płyty elektroniki z obudowy umożliwiło mi podłączenie karty sterownika dysku twardego w celu przeniesienia oprogramowania na dyskietki 3,5 cała. Instalacja karty sterownika nie załatwia sprawy do końca. Tak jak z napędami dyskietek elastycznych, mechanizmów napędowych dysku twardego nie ma skąd zasilać. Komputer i zasilacz nie mają wyprowadzeń na zewnątrz źródła napięcia + 12V. Poradziłem sobie z tym problemem wykorzystując zasilacz od innego komputera typu IBM PC. Nie jest to jednak sposób godny polecenia. Konieczność współpracy z dyskiem twardym występuje w zasadzie przy przenoszeniu oprogramowania na dyskietki 3,5 cała. Zastosowany w EIJROPC napęd takich dyskietek umożliwia zapisanie na nich do 720 KB informacji, co jest zupełnie wystarczające dla przechowywania pełnych wersji instalacyjnych wielu programów. Jeżeli zachodzi konieczność przeniesienia oprogramowania, to istnieje jeszcze jeden prosty sposób. Można wykorzystać możliwość połączenia komputerów łączem szeregowym i przesłać wybrane programy z komputera do komputera (sposoby takiej transmisji przewidziane są w systemie operacyjnym MS-DOS). Można też użyć specjalnych programów przeznaczonych do obsługi modemów telefonicznych. Jest to metoda dość czasochłonna, ale bezpieczna i nie wymagająca żadnej ingerencji wewnątrz maszyny.
      Gdy zapełniłem dyskietki szeregiem programów, sprawdziłem możliwości ich pracy w komputerze EUROPC. Z posiadanych programów wszystkie dały się uruchomić i pracowały poprawnie. Możliwa była praca z edytorami tekstu (WordStar, Chiwriter, PC-Write, Norton Editor), bazami danych tworzonymi przez program dBase III Plus, jak też pisanymi samodzielnie i konsolidowanymi przez program Clipper. Możliwa była praca z programami kalkulacyjnymi jak np. Multiplan. Tworzone arkusze obliczeniowe dawały się modyfikować, drukować i przeglądać w dowolny sposób. Pracowały bez kłopotów konsolidatory języków Turbo Pascal wersji 3 i 4.0 oraz Turbo Basic. Pracowały także programy graficzne, jak PC Paint Brush, Pizzaz, Fontasy, Lettrix. Po podłączeniu dysku twardego bez trudu można było posługiwać się programem AutoCad w wersji 2.6. Możliwość podłączenia monitora kolorowego pozwoliła na uruchomienie programów rozrywkowych, jak Skyfox, Pegasus, Tetris, Zaxxon itp. Skoro mówimy o programach rozrywkowych, muszę wspomnieć o możliwości przełączania zegara taktującego procesor. Użycie w dowolnej chwili kombinacji klawiszy Alt, Ctrl i - lub + powoduje przełączanie częstotliwości zegara komputera. Trzy możliwe do uzyskania częstotliwości zegara powodują, że komputer pracuje jak wzorzec IBM (zegar 4,77 MHz), 1,6 raza szybciej (zegar 7,15 MHz) lub 2,2 raza szybciej (zegar 9,54 MHz) (dane o szybkości zostały określone za pomocą programu SPEED.EXE). Wybór odpowiedniej częstotliwości pozwała na dobranie szybkości pracy komputera do potrzeb użytkownika - wolno przy grach, szybko przy konsolidacji programów, sortowaniu, przetwarzaniu obrazów itp. W czasie testu oprogramowania pracowały także nakładki na system operacyjny, jak Xtree czy Norton Commander, również poprawnie pracował program SideKick. Przy pracy z różnego rodzaju nakładkami w pewnych warunkach mogą wystąpić kłopoty ograniczonej pamięci. Komputer ma wbudowane 512 KB pamięci RAM. Obszar ten całkowicie wystarcza na wczytanie systemu operacyjnego i uruchomienie dowolnego programu. Jeżeli posługujemy się nakładkami lub programami rezydującymi, obszar pamięci operacyjnej może być niewystarczający. W warunkach pracy w domu nad konkretnymi zadaniami (pisanie tekstów, pisanie programów, obsługa własnej bazy danych czy kontrola wydatków) użytkownik praktycznie wady tej nie zauważy. Po przeglądzie i uruchamianiu programów mogę stwierdzić, że zgodność programowa i sprzętowa EUROPC jest bardzo dobra i użytkownicy nie będą mieli kłopotów z uruchamianiem programów.
      Ponieważ testowany komputer wyposażony jest tylko w jeden napęd dyskietek, z konieczności występuje częsta potrzeba ich wielokrotnego przekładania. I tu można znaleźć pewne wady EUROPC. Przycisk powodujący wysunięcie dyskietki ze stacji usytuowany jest tak, że wypychana przez sprężynę dyskietka trafia prosto w palec, którym naciska się przycisk. W zasadzie nic złego się nie dzieje, siła sprężyny nie jest duża, ale przy kopiowaniu trzeciej dyskietki jest to już uciążliwe i denerwujące. W testowanym komputerze zdarzało się, że po włożeniu dyskietki do napędu nie zawsze był on gotów do pracy. Dyskietka obracała się, ale nie następowała komunikacja. Wyjęcie i ponowne włożenie dyskietki przywracało prawidłową pracę stacji. Wydaje się, że sytuacja taka spowodowana była zbyt sztywnym zatrzaskiem mocującym dyskietkę w napędzie. Drugim niedociągnięciem konstruktorów są zbyt krótkie przewody łączące zasilacz z komputerem i gniazdem sieci. Szkoda, że nie umieszczono zasilacza w komputerze, ułatwiłoby to organizację miejsca pracy i zmniejszyło liczbę prowadzonych po stole przewodów.
      Na uwagę zasługuje cicha praca całej maszyny. Monitor i zasilacz nie powodują "brzęczenia i syczenia", a mechanizm napędowy stacji dyskietek pracuje bardzo cicho (zastosowano napęd firmy Toshiba).
      Wraz z komputerem użytkownik otrzymuje zintegrowany pakiet oprogramowania o nazwie Microsoft Works. Pakiet zawiera edytor tekstu, bazę danych, program konstrukcji i obsługi arkuszy obliczeniowych, program graficznej interpretacji wyników obliczeń arkuszy obliczeniowych, graficznej prezentacji zawartości bazy danych oraz program komunikacyjny umożliwiający przesyłanie danych między komputerami i sterowanie modemami telefonicznymi. Program komunikacyjny umożliwia tworzenie automatycznej książki telefonicznej. Zawarte w pakiecie Microsoft Works programy posiadają komplet funkcji przewidzianych dla tego typu oprogramowania. Wszystkie zbiory tworzone przez poszczególne programy są wymienne i mogą być wykorzystywane odrębnie lub łączone w całość. Wersja instalacyjna pakietu Microsoft Works zapisana jest na 7 dyskietkach, z czego dwie służą do nauki obsługi programów pakietu. Oprócz dyskietek do nauki dołączony jest ok. 700-stronicowy podręcznik stanowiący pełną instrukcję obsługi pakietu. Pakiet firmy Microsoft umożliwia prowadzenie wszystkich prac związanych z tekstowo - listowym, rachunkowym i komunikacyjnym wykorzystaniem komputera osobistego w domu.
      Komputer EUROPC kosztuje w RFN ok. 1300 DM. Jest to cena sprzedawanych tam najprostszych wersji komputerów zgodnych ze standardem IBM PC pochodzenia dalekowschodniego. Wielkość i szata graficzna sprawiają, że maszyna ta jest traktowana jako następca 8-bitowych komputerów domowych.
 
      Dane techniczne komputera EUROPC:
procesor: Intel 8088
zegar procesora: 4,77, 7,15, 9,54 MHz
pamięć RAM: 512 KB
pamięć ROM: 16 KB
napęd dyskowy: 3,5 cala, 80 ścieżek
karta graficzna: CGA lub Hercules, wybierana programowo
monitor graficzny: przekątna 12 cali, rozdzielczość 720 na 350 punktów (sterowany kartą Hercules)
interfejsy: Centronics, RS 232 C, myszka Internal, dla 2 dodatkowych napędów dyskietek elastycznych, dla 2 zewnętrznych napędów dysków twardych
oprogramowanie standardowe: system operacyjny MS-DOS wersja 3.30, GW-Basic wersja 3.30, pakiet zintegrowany Microsoft Works
waga: ok. 5,5 kg z zasilaczem (bez monitora)
wymiary: szerokość - 23 cm
      długość - 51 cm
      wysokość - 6.5 cm
cena: w RFN 1280 DM
 
      Zalety komputera EUROPC
- małe gabaryty komputera,
- bardzo dobry monitor,
- bardzo dobra zgodność sprzętowa i programowa ze wzorcem IBM,
- cicha praca,
- bardzo dobre oprogramowanie standardowe,
- bardzo bogata literatura towarzysząca,
- dobry stosunek wartości do ceny.
 
      Wady komputera EUROPC
- zewnętrzny zasilacz sieciowy,
- niewygodna obsługa napędu dyskowego,
- konieczność korzystania z firmowych pamięci zewnętrznych,
- nieprzełączalny monitor (CGA, Hercules).
 
ZENON RUDAK

Powiększenie
 
Powiększenie
 


Moje zdjęcia

Powiększenie

      Kiedyś - moje marzenie. Był PeCetem, ale bardziej podobny (w sensie konstrukcji obudowy) do 8-, czy 16-bitowców... I myślę, że ten sentyment pozostał :)